Menu
Opmerking
Springendal 3, Oud Ootmarsum
Foto: Herman Steigstra; 2023

Cramer

De familie Cramer had zeer veel bezittingen in en rond Ootmarsum. Alleen al in het Springendal was dat ruim 71 ha. Veelal was dat weiland en bouwland, maar er stonden ook twee papiermolens, waarvan er hier één stond, de ondermolen. De andere papiermolen (de bovenmolen) stond aan de Uelserdijk. Aan de Blauweweg stond een waterkorenmolen, die in 1811 werd aangekocht en in 1873 werd omgebouwd tot papiermolen.

Naast deze 3 watermolens, was Cramer ook eigenaar van de watermolens in Mander: de Watermolen van Bels en de Watermolen van Frans.

De oudste registratie bij het kadaster is van de koopman Bernardus Cramer (1755-1844), die hier een papierfabriek had met het kadastrale nummer A22. Het schone water van de Mosbeek die er langs stroomde, zorgde voor zowel de aandrijving van de molen als het water dat nodig was om de houtvezels in op te lossen.

Het perceel was 730 m2 groot en daar stonden een woning met papiermolen op. Bernardus was in 1791 getrouwd met Johanna Adolphina Weddelink (1768-1843) en het echtpaar woonde op de Grotestraat 4.

In 1846 stak de papierfabriek de Mosbeek over. Aan de zuidkant werden een kunstbleekerij (A1460), een droogerij (A1461) en een woning gebouwd (A1462).

In 1873 werd er een aanbouw toegevoegd en kregen de woning en papiermolen het nieuwe kadastrale nummer A2507.

Zoon Willem Cramer (1792-1883) werd hier ook papierfabrikant maar hij bleef ongehuwd. De jongste zoon Bernardus Hermannus Cramer (1806-1878) was winkelier aan de Grotestraat 2 en vanaf 1868 is hij ook fabrikant, waarschijnlijk dus papierfabrikant omdat zijn 14 jaar oudere broer dan te oud is om het bedrijf te leiden en zijn zoon Gerrit Willem nog te jong.

Kleinzoon Gerrit Willem Cramer (1842-1920) werd zijn opvolger. Al op 27-jarige leeftijd komt hij voor in de registers van de burgerlijke stand als "papierfabriekant". Vanaf 1875 is hij sigarenmaker en in 1880 werd hij tot 1913 burgemeester van Ootmarsum.

Gerrit Willem was niet de enige eigenaar. Het kadaster vermeldt als mede-eigenaren:

In 1886 worden de papierfabrieken in Wapenveld aangekocht en sluiten de papierfabrieken op het Springendal. Gerrit Willem schakelt over op het wassen van kleding en lakens en verbouwt de papierfabriek tot stoomwasserij: er was immers voldoende schoon water vanuit de Mosbeek voorhanden.

De drogerij wordt gesloopt en in 1906 wordt de woning verbouwd en wordt het een villa die twee woningen omvat. Het achterste deel is A2964 en het deel aan de kant van het Springendal A2965 en omvat ook het bouwland ter grootte van 4000 m2.

In 1930 wordtGerrit Willem Cramer (1883-1965) de nieuwe hoofdeigenaar en tevens directeur van de stoomwasserij. Hij was in 1927 getrouwd met Jo van Wezel (1903-1991). Het echtpaar ging er kort na hun huwelijk ook wonen.

Dijkkamp

In 1963 worden de wasserij en omliggende gronden verkocht aan de wasindustrieel Roelof Dijkkamp (1924-2002). Al vrij snel sloeg het noodlot toe, want in 1964 brandde de wasserij tot de grond toe af. Dijkkamp kon opnieuw beginnen en herbouwde de wasserij tot een bedrijf dat aan de meest moderne eisen voldeed.

In 1973 koopt hij ook de woning aan de zuidkant van de Mosbeek. De weduwe van Gerrit Willem, Jo van Wezel, is gaan wonen in de woning gebouwd werd op het terrein van de fabriek aan het Springendal 7.

In 1984 werden Jan Dijkkamp (1943-2005) en zijn vrouw Annie Zwak (1943-2003) de directeuren van de wasserij.

In 2010 werd zoon Ron Dijkkamp de nieuwe directeur van Wasserij Springendal.

Veel informatie is ontleend aan het boek "125 jaar wassen aan de Springendalse beek".

▼ Bevolkingsregister

In het bevolkingsregister zijn onderstaande pagina's gevonden, die een relatie hebben met dit adres:

Oud Ootmarsum 1861-1880   (pagina 13)
Adres: Den Neetkesberg 15
bewonergeboortedatumgeboorteplaatsrolberoepopmerkingen
Hendrik Gerhard Diederik Cramer29 januari 1848OotmarsumhoofdPapierfabrikantingeschreven op 21 maart 1876 vanuit Ootmarsum
H 6-5-1876
Anna Johanna Elisabeth de Jong11 april 1851Den Heldervrouwingeschreven op 12 mei 1876 vanuit Ootmarsum
overleden op 10 december 1879
H 6-5-1876
Bernard Cramer14 juni 1877Oud Ootmarsumzoon
Aleida Maria Hulsink3 december 1852Ootmarsumniet verwantdienstmeidingeschreven op 15 november 1877 vanuit Oldenzaal
Douwe Cramer1 september 1879Denekampzoonvertrokken op 26 juni 1880 naar Ootmarsum
Catharina Johanna Trijen2 januari 1839Nordhorn (Dld)niet verwantdienstmeidingeschreven op 26 maart 1880 vanuit Ootmarsum
Andries Bouwman3 maart 1853Hezingenniet verwantdienstmeidingeschreven op 9 september 1880 vanuit Tubbergen
Oud Ootmarsum 1881-1900   (pagina 10)
Adres: Den Neetkesberg 18
bewonergeboortedatumgeboorteplaatsrolberoepopmerkingen
Hendrik Gerhard Diederik Cramer29 januari 1848OotmarsumhoofdPapierfabrikantingeschreven op 1 januari 1880
vertrokken op 30 juli 1884 naar Heerde
Bernard Cramer14 juni 1877Oud Ootmarsumzoonvertrokken op 30 juli 1884 naar Heerde
Douwe Cramer1 september 1879Denekampzoon
Hendrika Bonke19 september 1862Lage (Dld)niet verwantdienstbode
Andries Bouwman3 maart 1853Hezingenniet verwantdienstbodevertrokken op 2 september 1881 naar Tubbergen
Catharina Johanna Trijen2 januari 1839Nordhorn (Dld)niet verwantdienstbodeingeschreven op 26 maart 1880 vanuit Ootmarsum
vertrokken op 10 december 1884 naar Ootmarsum



2023-11-13 04:03:34